مصاحبه دکتر حسین محمدزاده صدیق درباره اجرای اصل 15 قانون اساسی

سال مصاحبه: 1377

لزوم اجرای اصل 15 قانون اساسی

  به‌ نظر شما، بي‌ اعتنايي‌ مسؤولان‌ محلي‌ به‌ اجراي‌ اصل‌ 15 قانون‌ اساسي‌ و تدريس‌زبان‌ تركي‌ در آذربايجان‌، چه‌ پي‌آمدهايي‌ خواهد داشت‌؟

  بي‌اعتنايي‌ به‌ احقاِ حقوِ مردم‌ از سوي‌ رهبران‌ ديني‌، جامعه‌ را در دراز مدت‌ به‌سكولاريسم‌ سوِ مي‌دهد. يعني‌ نوعي‌ دين‌ زدايي‌ و غير روحاني‌ ساختن‌ مردم‌، شبيه‌آنچه‌ در قرون‌ وسطي‌ در اروپا رخ‌ داد. هيچ‌ كس‌ مانند يك‌ روحاني‌ نمي‌تواند جامعه‌ راسكولاريزه‌ كند. هم‌ از اين‌ روست‌ كه‌ روحانيت‌ معظم‌ شيعه‌، پيوسته‌ تأكيد بر احقاق حقوق حقه‌ مردم‌ كرده‌اند و مي‌كنند. مسؤولان‌ و دولتمرداني‌ كه‌ اكنون‌ در سرزمين‌مقدس‌ آذربايجان‌ بي‌ اعتنايي‌ و حتي‌ خصومت‌ با احقاق حقوق اوليه‌ مردم‌ را پيش‌گرفته‌اند، ضربه‌هاي‌ خصمانه‌اي‌ به‌ اعتماد آحاد مردم‌ مي‌زنند. اينان‌ دانسته‌ يا ندانسته‌مباني‌ اعتقادي‌ توده‌هاي‌ مردم‌ را هدف‌ گرفته‌اند. مسؤولان‌ عافيت‌ طلبي‌ كه‌ در مسايل‌فرهنگي‌ منطقه‌، مبلّغ‌ و اسير جو ضد فرهنگي‌ ارتجاع‌ آريامهري‌ 

ادامه نوشته

تورک بایاتیلاری

حاضیرلایان: ناصر احمدی

(1)

عزيزي‌يم‌، «سالماس‌»-ا، 
«خوي»دان‌ گئدير«سالماس»
-ا.
بنده‌، بنده‌يه‌ نئينر ؟ 
آللاه‌ گؤزدن‌ سالماسا. 
(2)

آفتافا ووردوم‌ داشا،
قوم‌ قوورولا، سو داشا. 
يا«محمد»، يا«علي‌»، 
يازيليبدير بو داشا. 

ادامه نوشته

گولوستان سعدی - بیر حکایه

چئویرن: محمد آقا سلطانوف

بیر شاه اؤز عجم قولو ایله گمی‌یه مینمیشدی. دئمه قول عؤمرۆنده گمی‌یه مینمه‌میش، دنیز سفری‌نین اذیّتی‌نی گؤرمه‌میش ایمیش.

او، قورخودان اسمه‌گه و اوجادان آغلاماغا باشلادی. گمی‌ده‌کیلر نه قده‌ر چالیشدیلارسا، اونو ساکیت ائده بیلمه‌دیلر. قولون بو حالی شاهین کئفی‌نی پوزدو. لاکین بیر چاره تاپا بیلمه‌دیلر. گمی‌ده مۆدریک بیر آدام وار ایدی. وضعیتی بئله گؤردۆکده دئدی:

«ـ ایجازه وئرسه‌نیز، من اونو ساکیت ائده بیلره‌م.»

ادامه نوشته

تذکره شیخ صفی الدین اردبیلی، محمد نشاطی شئرازی

حاضیرلایان: داود بهلولی

حکایت

اكمكچي پيره بهادين روايت قيلدي سيد حسن‌دن كيم اول چاق كيم حضرت شيخين زيارتينه اردبيله وارميشدي، دئدي: «سلطانيه‌ده بير يئرده قوناغ ايديم. نئچه آدام حاجيلار آندا حاضر ايديلر. دئديلر: «بيز مكه‌نين طوافيندا خاتايلي يئددي آدام گؤردوك كيم طواف ائدرلردي. صورتلري قامي رعنا و تصوفون كسوتي ايچينده، زيبا. چون حجّين اركانيندان فارغ اولدولار، آنلاردان سوردوق كيم: «سيز خرقه ايله كسوتي كيمين اليندن گئييبسينيز و توبه‌ني كيمدن آليبسينيز؟» دئديلر: «بيز شيخ صفي‌الدينين مريدلري‌ييز و بيزيم ائليميز خاتاينين مملكتينده اولور و بيز يئتميش آدام حضرت شيخي قدس الله سره واقعه‌ده گؤردوك و اول حضرتين اليندن توبه ايله تلقين آلديق.»

ادامه نوشته

معرفی قاضی برهان الدین احمد

دکتر ح. م. صدیق

قاضي برهان الدين احمد، حاكم سيواس و ارزنجان،‌ از شاعران و دانشمندان نامبردار آذربايجاني در قرن هشتم هجري به شمار است. بنا به نوشته‌ي عزيز بن اردشير استرآبادي در كتاب بزم و رزم كه در سال 796 هـ . تأليف كرده است، نام اصلي وي احمد بود و در سوم ماه مبارك رمضان سال 745 هجري قمري در قيصريه به دنيا آمده است. پدرش شمس الدين محمد، قاضي قيصريه بوده است.

او در اوان كودكي مادرش را، كه دختر عبدالله چلبي بوده، از دست داد. بر اساس نوشته‌ي ابن حجر مورخ عرب، برهان الدين از طايفه‌ي سالور اوغوزان آذربايجان مي‌باشد. بدين ترتيب شاعر چه از جهت نژاد و زبان و چه از لحاظ روح حاكم بر آثارش، آذربايجاني است.

وي تحصيلات ابتدايي را نزد پدرش آغاز كرد و سپس براي ادامه‌ي تحصيلات خود، به همراه پدرش به شام و مصر رفت. همانجا بود كه زبان‌هاي عربي و فارسي را ياد گرفت. به گفته‌ي صاحب بزم و رزم، وي حاشيه علي شرح مطالع تأليف قطب الدين رازي را در شام پيش همو تلمذ كرد و كليات قانون را پيش سيد محمد نيلي خواند.1 علاقه و استعداد وافر و روحيه‌ي طلبگي خاصي كه برهان الدين از آن برخوردار بود، باعث شد كه روز به روز بر درجات علمي و ادبي‌اش افزوده گردد. پس از وفات پدرش، كه در مصر اتفاق افتاد، برهان الدين مدتي در حلب ماند، سپس به قيصريه بازگشت. غياث الدين محمد حاكم قيصريه او را مورد ملاطفت قرار داد و در سال 765 هجري قمري وي را كه جواني 20 ساله بود به جاي پدرش به عنوان قاضي قيصريه منصوب كرد و دخترش را نيز به همسري وي درآورد. او بعد از اندك زماني به مقام حاكميت قيصريه رسيد و مناطق سيواس و ارزنجان را نيز مطيع خويش ساخت.

ادامه نوشته

گؤزل آد - خلیل چوپانیان‌ین شعری

به مناسبت اهانت فصلنامه تاریخ معاصر ایران برای دکتر صدیق سروده شد:

خلیل چوپانیان

افتخار یارادان آذربایجانا

شان و شهرت اولان ایرانا دوزگون

چۆرۆتدۆن عؤمرۆنی علم یولوندا

شرف و غیرتده مردانا دوزگون

 

علمده دریادی، حلمده عمان

علمینین بحرینی گؤستریر زمان

اؤزۆن فدا قیلدی رئوف مهربان

مهرین ثابت ائتدی انسانا دوزگون

ادامه نوشته

دانلود شعر و آواز ترکی، شعر حسین دوزگون

اجرای موسیقایی اشعار حسین دوزگون

نام شعر: یارا قالیبدیر

آواز ترکی: اسماعیل خسروشاهی + تار و دف

حجم: 1.5 مگابایت

لازم به ذکر است در مقاله‌ی فصلنامه (فحشنامه) تاریخ معاصر ایران همین شعر از دکتر ح. م. صدیق مورد تحریف قرار گرفته است و مضامین این شعر زیبا را در جهت تخریب شخصیت ایشان قرار دادند.

DOWNLOAD

شیخ صفی الدین اردبیلی‌نین تذکره‌سی، محمد نشاطی شئرازی

حاضیرلایان: داود بهلولی

حكايت

شيخ صدرالدين روّح الله روحه دئدي كيم چون شيخ زاهد قدس الله روحه، شيخ صفي‌الدينين قدس الله سره عظمتي احوالي و ترقيسي كمالي ظاهر گؤردو، خاطرينين اهتمامي و ظاهرينين تربيتي آنين حقّينده مصروف ائديب همت باغلادي. و شيخ صفي‌الدين قاتي رياضتلر چكمكدن اوسانمازدي و عادتي بئله ايدي كيم هر يئددي گونده بير قاتلا اوروجون آچاردي. اما هر گئجه بارماغين سويا يا توپراغا بولاشديريب آغزينا قوياردي. مقصود او كيم اتصال اوروجو كيم منع‌دير اولمايا.

حضرت شيخ زاهد قدس الله روحه آني اول رياضتلردن حكمت ايلن آشاغي انديريب ائيله ائيله‌دي كيم اوچ گونده بير قاتلا افطار ائدردي و بئله‌ليك ايلن نئچه ييل رياضتلر چكدي. و بو غايته يئتيردي كيم يينكلري ايپ ايله برك باغلاردي كيم الي برك اولوب قوينونا سوخا بيلمه‌يه 

ادامه نوشته

ناماوران اورمیه

حاضیرلایان: علی بابایی نیولویی

اورموی، ابوالفضل

(544 - 457 هجری قمری)

محمد بن عمربن یوسف القاضی معروف به ابوالفضل اورموی که ازفقها و فضلای به نام اورمیه است  که از استادان معروف دارالعاقول[1] بوده است و در خدمت استاد بزرگ شیخ ابواسحاق شیرازی صاحب کرسی دانشگاه نظامیه بغداد علم فقاهت شافعی را تلمذ می‌کرد. وی در اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم هجری زندگی می‌کرده است. او صدايي نيکو داشت و قرآن را با صوتی زیبا و دلکش تلاوت می‌نمود و از باب تلاوت نيکو و این که قرآن کریم را از حفظ بود شهرت فراوانی داشت. ابوالفضل اورموی در سال 544 قمری وفات یافته است.  

«هو محمد بن عمربن یوسف القاضی بدیرالعاقول کان فقیهاً، اماماً، صالحاً کثیرالتلاوة نفقه 

ادامه نوشته

گولوستان سعدی - بیر حکایه

حاضیرلایان: ائلدار صدیق

بئله روایت ائدیرلر کی، عجم حؤکمدارلاریندان بیری، رعیّتین وار ـ یوخونو الیندن آلیب، اونلارا اذیت وئرمه‌گه باشلادی. ایش او یئره چاتدی کی، خالق بو ظۆلم و سیتمه داوام گتیرمه‌ییب باشقا اؤلکه‌لره قاچماغا و غربتده یاشاماغا مجبور اولدو. اهالی اسگیلدیکجه اؤلکه‌ده محصول دا آزالدی. خزینه بوش قالدی. بونو گؤره‌ن دۆشمنلر تضیق گؤسترمهگه باشلادیلار.

بئیت

کیم مصیبت گۆنۆ ایسته­ر اونا بیر یار اولسون،

دۀ کی، خوش گۆنده اؤزۆ خالقا هاوادار اولسون.

قولاغی حالقالی قول، حؤرمتی گؤرمزسه، گئده‌ر،

لۆطف قیل، لۆطف سنه یادلاری دا بیر قول ائد‌ر.

ادامه نوشته