باشلانغیج
(برگرفته از کتاب: بیر عمان بیر دنیز، محمدداوریار اردبیلی، تهران، تکدرخت، ۱۳۸۸.)
خلقی‌میزین مدنی ـ ادبی ارثی‌نین قورونماسیندا، ملّی ـ معنوی بیرلیگی‌نین محکم‌لنمه‌سی یولوندا حل ائدیجی آددیملار آتان، آذربایجان ادبیاتی‌نین گؤرکملی نماینده‌سی، علمی ـ مدنی جاذبه‌سی و تخنکی ـ تخصصی چکیسینه گؤره معاصر ادبیاتچیلار آراسیندا آدی اؤن سیرالاردا چکیلن و ادبی فکر جریانلاری‌نین جهتلری‌نین معین‌لشمه‌سینده رولو اعتراف اولونان مقتدر ادیب، ادبیاتشناسلیق علملری‌نین بؤیوک عالِمی، معاصر ادبی پروسه‌لره تأثیر ائده بیلن و جهت وئره‌ن ادبی شخصیت کیمی قیمت‌لندیریلن ديلچی، دیل، ادبیات، معارف و مدنیّتیمیزه گؤستردیگی محتشم خدمتلرینه گؤره حرمت قازانان، مشهور اولان معارف‌چی مؤلف، تجربه‌لی معلم، مهارتلی تعلیم ـ تربیت اوستادی ادبیاتیمیزین جانلی کلاسیکی، مدنیّتیمیزین سیّار دائرة المعارف، کلاسیک ادبی ـ مدنی ارثی‌میزین یورولماز تدقیقاتچیسی و نظریه صاحبی، بو ارثین بیر چوخ مدنی ده‌گه‌رلری، علمی مسأله‌لری و نظری مسئله‌لری‌نین تحلیلینده حرفه‌ای و نظری اهمیّتلی اعتبارلی فکرلر صاحبی، مدنی تشبُّث‌لره طرفدار چیخان زحمتکش ادیب، ملّی ایره‌لیله‌ییشه باغلی تدبیرلردن حمایت ائده‌ن، فایدالی علمی ـ ادبی فعالیتلری آلقیشلایان دیلچی عالِم، ادبی دیلین، معارف‌چیلیگین و ملّی تفکر و شعورون تکاملونده مستثنا خدمتلری اولان، ادبیاتیمیزین نئچه ـ نئچه اساس مسأله‌لری‌نین دیلچی‌لیک تحلیل، تورکولوژیک تشریح و ادبی تفسیرین وئرمیش؛ ناطقلیک مهارتی، محاضره‌چیلیک استعدادی، مترجم‌لیک قابلیّتی، یازیچیلیق باجاریغی، تدقیقاتچی‌لیق تجربه‌سی، یارادیجیلق انرژی، تربیه‌وی نفوذو؛ معلم‌لیک لیاقتی و شاعرلیک طبیعتی ایله فرق‌لنن، اسکی، کلاسیک و معاصر دُور شرق و آوروپا ادبیات و ادبیاتشناسلیق مسئله‌لرینه و اجتماعی ـ فلسفی فکر جریانلارینا، مدنیت و تمدن تاریخینه دریندن بلد اولان متفکر؛ عقلی امک قهرمانی، ذهنی امگه اساسلانان پئشه‌لرین اوستاسی، معنوی استحصالات قاباقجیلی، آکادمیک نزاکتی، امک انتظامی، علمی امانت‌دارلیغی ایله معروف اولان، دوشونجه مبارزه جبهه‌لری‌نین جسور پیاده عسکری و جسارتلی مدافعه‌چیسی، معاصرلری ایچه‌ریسینده درین ذکاسی، ایتی عقلی، محکم اراده‌سی، زنگین حیاتی، چوخ ساحه‌لی علمی ـ ادبی یارادیجیلیق تجربه‌سی و معنوی ظرفیتی، دقیق‌‌لیک، اوزاق گؤره‌نلیک، هر طرفلی دوشونجه، درّاکه و تفکّره مالک اولماسی، توکنمز بیلیک، غیری عادی استعداد، خارق‌العاده امک قوّه‌سی، علمی قابلیت، عقلی امک محصولدارلیغی، اؤزونه مخصوص علمی ـ نظری متانتی و جسارتلی‌لیگی، تفکّر عالمی، وطنداشلیق غایه‌سی و یورد سئورلیک احتراص‌‌لیلیغی، ادبی امگی یوکسک آیدینلیق سویه‌سی و فعاللیغی، خاص ملاحظه‌لری ایله، عزمکارلیغی، ساغلام روحو، سارسیلماز اراده‌سی، کلاسیک اثرلر باره ده حرفه‌ای ـ آکادمیک موقعی، تنقیدی ـ تحلیلی مناسبتلری، علمی ـ ادبی معروضه‌لری، محاضره‌لری، چیخیشلاری، اؤزونه مخصوص دوشونجه طرزی ایله سئچیلن، گئنیش معارف‌چیلیک ایشی آپاران آذربایجان‌شناس ـ دیل چیلیگین چوخ ساحه‌لی تدقیقاتچیسی، معاصر ادیبلریمیزدن ان نفوذلوسو، ملّی ـ مدنی قوروجولوق‌دا و ادبی ـ بدیعی یارادیجیلیقدا بؤیوک رولو اولان، آذربایجان اجتماعی فکری‌نین گؤرکملی سیمالاریندان؛ عموم آذربایجان ادبی ـ مدنی حرکاتین بانی و باشچیلاریندان، زمانه‌میزین معارفچیلریندن، خلقی‌میزین اجتماعی ـ مدنی یوکسلیشی، علمی ـ فنی ایره‌لی‌لئییشی یولونو ایشیقلاندیران، عُمرونو گونونو خلقین معارف‌لنمه‌سی و مدنی‌لشمه‌سی یولوندا گیرو قویان، ملّی ـ مدنی و ادبی ـ بدیعی حقیقتلرین تصدیقینه خدمت ائده‌ن، کامل معلم، یارادیجی عالم، مُدرک متفکر شخصیت و آچیق فکرلی، ساغلام عقیده‌لی بیر معارف و مدنیت خادمی، ملّی مدنیت، ملّی شعور و ملّی اؤزولو درکی مضمون، و ماهیت‌جه یئنی مرحله‌لره یوکسلتمیش یازیچی... بلی، بئله سلسله اوستون خاص کیفیّتلری اولان، عقلی امک رشادتی گؤسترمیش و عموم خلق سئوگیسی قازانمیش شخصیت «دوزگون»ـ تخلوصلو دوکتور «حسین محمدزاده صدیق» دن عبارتدیر...
بسم الله الرحمن الرحیم