گولوستان سعدی - بیر حکایه

حاضیرلایان: ائلدار تبریزلی

کئچمیش حؤکمدارلاردان بیری ائله بیر درده دۆشدۆ کی، آدینی چکمه‌سک یاخشی‌دیر. بۆتۆن حکیملر بئله نتیجه‌یه گلدیلر کی، بو دردین درمانی آنجاق فیلان خاصیتلره مالیک آدامین اؤدۆ اولا بیلر. حؤکمدار بئله آدامی تاپماغی امر ائتدی. بیر کندلی اوغلونو تاپدیلار کی، حکیملرین دئدیگی خاصیتلرین حامیسی اوندا وار ایدی.

حؤکمدار اوغلانین آتاسی‌نی چاغیرتدیردی. چوخلو مال و پول وئریب اونلاری راضی سالدی. قاضی‌دا شرعاً حؤکم وئردی کی، حؤکمدارین ساغلام‌لیغی‌نی قوروماق اۆچۆن بیر کندلی‌نی اؤلدۆرمک اولار. نهایت جلاد حاضیر اولوب اوغلانین باشی‌نی کسمک ایسته‌دی. اوغلان 

ادامه نوشته

گولوستان سعدی - بیر حکایه

دوعاسی مستجاب اولان بیر درویش بغداد شهرینه گلدی. حجّاج یوسف ـهخبر وئردیلر، اونو یانینا چاغیرتدیرب دئدی:

«ـ منیم اۆچۆن بیر خئییر دوعا وئر!»

دئدی:

«ـ ای آللاه، حجّاج ین جانینی آل!»

حجّاج سوروشدو:

«ـ آللاه خاطیرینه، بو نئجه دوعادیر؟»

دئدی:

«ـ بو دوعانین هم سنه، هم ده بۆتۆن مسلمانلارا خئیری واردیر.

شئعر

مظلوملارا ظۆلم ائد‌ن ای حؤکمران!

نه واختاده‌ک سۆره‌جکدیر بو دؤوران؟!

نه دؤرد اللی توتموسان بو دۆنیانی،

بیر دفعه‌لیک اؤل کی، مردم آزارسان.»

گولوستان سعدی - بیر حکایه

دمشق مسجیدینده، یحیی پیغمبرین مقبره‌سینده اولدوغوم زامان، عدالتسیزلیکده شؤهرت تاپمیش بیر عرب حؤکمداری دا تصادفاً اورایا زیارته گلمیشدی. اونا ناماز قیلدیقدان سونرا دوعا اوخویوب، آللاهدان کؤمک‌لیکلر ایسته‌دی.

بئیت

کاسیب دا، وارلی دا بو یئرده قولدور،

داها دؤولتلی سه، داها یوخسولدور.

ادامه نوشته

گولوستان سعدی - بیر حکایه

   گؤردۆم بیر درویش اۆزۆنۆ کعبه‌نین آستاناسینا، سۆرتۆر و هئی بئله‌ دئییر:«ـ ای کریم آللاه، رحیم آللاه، سن اؤزۆن بیلیرسن کی، ظالیم و جاهیللردن نه خطالار باش وئره بیلر.

قطعه

خیدمتینده مقصّرم، عفو ائت،

چۆنکۆ یوخدور امید طاعتدن.

تؤوبه ائیلر گۆناه اۆچۆن عاصی،

عاریف عۆذر ایسته‌یه‌ر عیبادت‌دن.

ادامه نوشته

گولوستان سعدی - بیر حکایه

عرب حؤکمدارلاریندان بیری قوجالیق واختیندا خسته‌له‌نیب، حیاتدان امیدی‌نی کسمیشدی. بو زامان بیر آتلی گلیب، خوش خبر وئره‌رک دئدی:

«ـ حؤکمدار ساغ اولسون، دۆشمه‌‌نین قالاسی‌نی داغیدیب باشچیلارینی‌دا اسیر آلدیق. دۆشمنین جاماعاتی و قوشونلاری حؤکمدارین بایراغی آلتینا کئچدیلر.»

حؤکمدار کده‌رله کؤکسۆنۆ اؤتۆرۆب دئدی:

«ـ بو خوش خبری منه یوخ، واریثلریمه وئر!

شئعر

عزیز عؤمۆر باشا چاتدی خوش آرزولار ایچینده،

ادامه نوشته

گولوستان سعدی - بیر حکایه

هُرمزه دئدیلر:«ـ آتانین وزیرلریندن نه خطا باش وئریب کی اونلاری حبس ائتدیریبسن؟» دئدی:

«ـ ائله بیر خطا باش وئرمه‌ییب کی، حبسه سبب اولسون. لاکین گؤردۆم زه‌همیم اونلارین اۆره‌گینه ائله چؤکۆب کی، وئردیگیم وعده‌لره بئله اینانمیرلار. قورخدوم جانلاری‌نین قورخوسوندان جانیما قصد ائتسینلر. اونا گؤره‌ده عالیملرین سؤزۆنه عمل ائتدیم. عالیملر دئییبر کی:

شئعر

کیم سند‌ن قورخورسا، قیل اوندان حذر،/ اولسان دا یۆز ائله شخصه برابر .

پیشیک عاجیز قالسا، گؤرمۆرسن، درحال، / پلنگ ین گؤزۆنه آتاجاق چنگال.

ایلان اونا گؤره چالیر چوبانی، / کی، قورخور چوماقلا آلینسین جانی.»

گولوستان سعدی - بیر حکایه

چئویرن: محمد آقا سلطانوف

بیر شاه اؤز عجم قولو ایله گمی‌یه مینمیشدی. دئمه قول عؤمرۆنده گمی‌یه مینمه‌میش، دنیز سفری‌نین اذیّتی‌نی گؤرمه‌میش ایمیش.

او، قورخودان اسمه‌گه و اوجادان آغلاماغا باشلادی. گمی‌ده‌کیلر نه قده‌ر چالیشدیلارسا، اونو ساکیت ائده بیلمه‌دیلر. قولون بو حالی شاهین کئفی‌نی پوزدو. لاکین بیر چاره تاپا بیلمه‌دیلر. گمی‌ده مۆدریک بیر آدام وار ایدی. وضعیتی بئله گؤردۆکده دئدی:

«ـ ایجازه وئرسه‌نیز، من اونو ساکیت ائده بیلره‌م.»

ادامه نوشته

گولوستان سعدی - بیر حکایه

حاضیرلایان: ائلدار صدیق

بئله روایت ائدیرلر کی، عجم حؤکمدارلاریندان بیری، رعیّتین وار ـ یوخونو الیندن آلیب، اونلارا اذیت وئرمه‌گه باشلادی. ایش او یئره چاتدی کی، خالق بو ظۆلم و سیتمه داوام گتیرمه‌ییب باشقا اؤلکه‌لره قاچماغا و غربتده یاشاماغا مجبور اولدو. اهالی اسگیلدیکجه اؤلکه‌ده محصول دا آزالدی. خزینه بوش قالدی. بونو گؤره‌ن دۆشمنلر تضیق گؤسترمه‌گه باشلادیلار.

بئیت

کیم مصیبت گۆنۆ ایسته‌­ر اونا بیر یار اولسون،

دۀ کی، خوش گۆنده اؤزۆ خالقا هاوادار اولسون.

قولاغی حالقالی قول، حؤرمتی گؤرمزسه، گئده‌ر،

لۆطف قیل، لۆطف سنه یادلاری دا بیر قول ائد‌ر.

ادامه نوشته

سعدی‌‌نین گولوستانیندان حکایتلر

حاضیرلایان: ائلدار صدیق

اوغولموشون ساراییندا چوخ عاغیللی، دۆشۆنجه‌لی و درکلی بیر سرهنگ اوغلو وار ایدی. هله اوشاقلیق واختلاریندان آلنیندا بؤیۆکلۆک نیشانه‌سی پارلاردی.

شئعر

کمالی اولدوز تک باشی اۆسته باخ،

پارلاردی هر یانا ایشیق ساچاراق.

 

خلاصه، اوغلان هم یاراشیقلی ایدی، هم ده عاغیللی، اونا گؤره حؤکمدارین رغبتینی قازانمیش و منصبه چاتمیشدیر. آتالار دوغرو دئمیشلر:«دؤولت مالدا دگیل، کمالدادیر، عاغیل 

ادامه نوشته

گولوستان سعدی - بیر حکایه

حاضیرلایان: ائلدار صدیق

عربلردن بیر دسته قولدور، داغ باشیندا مسکن سالیب، کاروان یولونو کسمیش داغین ذیروه‌سینده ان اوجا یئرده مؤحکم بیر موقعی توتموشدولار. بونا گؤره شاه قوشونلاری قولدورلارا باتا بیلمیر، جاماعات ایسه اونلارین قورخوسوندان یاتا بیلمیردی. قولدورلارین بو حرکتی بیر مدت ده داوام ائده‌رسه، اونلارا اۆستۆن گلمه‌گین ممکۆن اولمایاجاغینی گؤره‌ن او اطرافین باشچیلاری تدبیر اۆچۆن بیر یئره توپلاشدیلار.

شئعر

یئنی ریشه آتان جاوان بیر چینار،

بیر آدام ال آتسا یئریندن چیخار.

لاکین کؤک آتارسا او خئیلی زامان،

فلک ده گلرسه، قوپارماز، اینان.

ادامه نوشته