گولوستان سعدی - بیر حکایه
حاضیرلایان: ائلدار تبریزلی
کئچمیش حؤکمدارلاردان بیری ائله بیر درده دۆشدۆ کی، آدینی چکمه‌سک یاخشی‌دیر. بۆتۆن حکیملر بئله نتیجه‌یه گلدیلر کی، بو دردین درمانی آنجاق فیلان خاصیتلره مالیک آدامین اؤدۆ اولا بیلر. حؤکمدار بئله آدامی تاپماغی امر ائتدی. بیر کندلی اوغلونو تاپدیلار کی، حکیملرین دئدیگی خاصیتلرین حامیسی اوندا وار ایدی.
حؤکمدار اوغلانین آتاسی‌نی چاغیرتدیردی. چوخلو مال و پول وئریب اونلاری راضی سالدی. قاضی‌دا شرعاً حؤکم وئردی کی، حؤکمدارین ساغلام‌لیغی‌نی قوروماق اۆچۆن بیر کندلی‌نی اؤلدۆرمک اولار. نهایت جلاد حاضیر اولوب اوغلانین باشی‌نی کسمک ایسته‌دی. اوغلان گۆلۆمسه‌یه‌رک باشی‌نی گؤیه قالدیریب، نه ایسه دوداق آلتی دانیشماغا باشلادی. حؤکمدار اوغلاندان نه اۆچۆن گۆلدۆگۆنۆ سوروشدو. اوغلان دئدی:
«ـ ای حؤکمدار، اؤولاد آتا ـ آناسینا آرخالانار، شیکایتچی قاضی یانینا گئده‌ر. حؤکمداردان آمان دیلرلر. ایندی آتا ـ آنام منی دۆنیا مالینا ساتیب. جلاد الینه وئردی، قاضی اؤلۆم حؤکمۆنۆ یازدی. حؤکمدار ایسه اؤز سلامت‌لیگینی منیم اؤلۆمۆمده گؤردۆ. عزیز و بؤیۆک آللاه‌دان باشقا منیم هئچ بیر پناهیم یوخدور.
بئیت
من کیمه ائیله‌ییم سندن شیکایت،
اؤزۆن باخ دردیمه، گؤسته‌ر عدالت.»
حؤکمدار اوغلانین سؤزۆندن متأثّر اولوب، گؤزۆ یاشاردی، دئدی:
«ـ بیر گۆناه‌سیزین قانی‌نی تؤکمک‌دنسه، منیم هلاک اولماغیم یاخشی‌دیر.»
سونرا اوغلانی باغرینا باسیب، اۆز ـ گؤزۆندن اؤپدۆ. سای‌سیز ـ حساب‌سیز بخشش وئریب آزاد ائتدی. دئییرلر کی، حؤکمدار همان هفته ایچینده خسته‌لیک‌دن شفا تاپدی.
شئعر
نیل XE "نیل" چایی‌نین ساحیلینده بیر فیل XE "فیل" بان،
اهالی‌یه سؤیله‌ییردی بیر زامان:
«ـ آیاغی‌نین آلتدا نه‌سه قارینجا،
سن ده اوسان فیل آیاغی آلتیندا».
بسم الله الرحمن الرحیم