صائب تبریزی در آئینه زندگی گزاران
در میان ادب‌پژوهان مقتدر عصر ماه، نمی‌توان کسی را سراغ گرفت که صائب را نشناسد و درباره‌ی او سخنی نگفته باشد. آوردن گزینه‌هایی از سخنان متواضعانه و ستایش‌آمیز آنان، خود کار پژوهشی ویژه‌ای می‌تواند باشد. در این جا به اندکی از بسیار بسنده می‌کنیم.
«... در این‌که صائب شاعری نامدار و دارای سبک خاصّی است، تردید نیست. مخصوصاً از دیدگاه خارجیان که پی مضمون می‌گردند و مفهوم شعر در ذهن آنان بیشتر جلوه می‌کند تا کیفیّت ادای آن؛ و صائب از این حیث، قهرمان است. کمتر شاعری بدین حد، مضمون و معانی مختلف آفریده است؛ ولی سبک هندی را اگر از جهات گوناگون آن در نظر آوریم، بیدل به طرز خاصّی از فضای مه‌آلود گمنامی سر بیرون آورده و مدال قهرمانی را مطالبه می‌کند...
... پس از حافظ، روشن‌ترین سیمای ادبی ایران به شمار می‌رود، و حتّی بر جامی نیز که خاتم دوران ادبی کلاسیکش می‌دانند، از جهات عدیده برتر است. شیوه‌ای خاص دارد؛ مضمون‌آفرین است؛ و آینه‌وار، اوضاع اجتماعی عصر خویش را منعکس می‌کند...
البتّه صائب شاعری است original، مبدع و مضمون‌آفرین، به حدّی که سایر شعراء جز مولانا و خاقانی، چون او آن قدر معانی نیافریده‌اند. و از این حیث شخصیّت ممتازی میان گویندگان پیدا می‌کند.»
بسم الله الرحمن الرحیم