ترجمه دیوان لغات الترک شیخ محمود کاشغری و دکتر صدیق

سید حیدر بیات

یک فصل در هزاره ی پیشین و آن فصلِ گمشده

پنج سال پیش استاد دکتر صدیق گفت: «دیوان لغات الترک را به فارسی ترجمه می‌کنم بعد از اتمام آن میخواهم آن را یک بار دیگر با متن عربی تطبیق کنی» مثل حرفهای بسیاری که بین انسانها رد و بدل میشود و معمولا نیز جدی نیستند این حرف را نیز زیاد جدی نگرفتم. آن وقت هیچ تصوری از دیوان لغات الترک نیز نداشتم. تنها یک بار در سالهای غروب نوجوانی ترجمه دبیر سیاقی را در یک کتابفروشی ورق زده بودم.

بعد از چندین ماه صدای گرم دکتر صدیق را در پشت تلفن دوباره شنیدم. دکتر ترجمه دیوان را به پایان برده بود و از من میخواست که ترجمه ایشان را با متن عربی تطبیق کنم. ایشان پرینتهای ترجمه خود را همراه با متن عربی تصحیح مرحوم معلم رفعت بیلگه‌ کلیسلی و همچنین نسخه خطی را که به صورت فاکسیمیله از روی نسخه اصلی و به صورت رنگی

ادامه نوشته

دیوان لغات الترک (شیخ محمود کاشغری)

ترجمه و تصحیح: دکتر ح. م. صدیق

 

باب اَفْعَلانْ

اَرْبَغانْ arpağan : گياهي شبيه جو است که خوشه مي­بندد, اما دانه ندارد.

ارمغان armağan : هديه از سوي کسي که از مسافرت با دست پر برگردد. (به ترکي اوغوزي) يَرْمَغانْ yarmağan هم گفته مي­شود. و آن همان اَمُچْ amuç است.

 

باب فِعِنْلي با حرکه­هاي مختلف

اِتِنْدي itindi : اِتِنْدي نَانْکْ itindinəŋ يعني : چيز بيرون افکنده شده و دفع شده.

ادامه نوشته

حبیب ساهردن بیر شعر

شعرین سسی

گۆن باتارکن، قیزیللانان چایلاردا،

گۆل آچاردی یازین گؤزل آخشامی،

اوزاداردی منه، شعرین پریسی،

شراب ایله دولو آلتین بیر جامی...

***

من مست ­ایکن تارلالاردا دویاردیم:

بؤجکلرین عاشیقانه نغمه­سین...

ادامه نوشته

دده قورقود داستانلاری حاققیندا - 3

فارسجا یازان: دکتر ح. م. صدیق / تورکجه چئویرن: داور اردبیلی

4ـ قهرمانلیق و محبت داستانلاری

معاصر فولکلورشناسلار، آذربایجان داستانلارینی ایکی نوع تیپده تصنیف ائتمیشلر:«قهرمانلیق داستانلاری» و «محبت داستانلاری». قهرمان داستانلاریندا کی اونلارین ان مشهور و مهملری کؤراوغلو، قاچاق‌نبی، قاچاق‌کرم و ستارخان‌دیر، خلقین حق و حقیقت اۆچۆن دؤیۆشلری تاریخ بویو تصویر ائدیلمیشدیر. اونلادان بعضی‌سی،کؤراوغلو داستانی کیمی بشر مدنیتی‌نین ان معروف اثلریندن‌دیر.

محبت داستانلاری، آذربایجان فولکلورونون ان زنگین قولو اولماقلا، ان بؤیۆک  و گئنیش یاییلمیش داستانلاردیرلار. بو داستانلار، آذربایجان خلقی‌نین تاریخی‌نین باریشیق و 

ادامه نوشته