Hüseyn Düzgün şerləri - Sərbəstlər 2
Məəllimlərim
Təbriz sözü qulağıma dəyəndə,
Canlanır gözümdə məəllimlərim.
«Hekmət mədrəsəsi», «Loqman», «Füyuzat»,
«Danişsəra» gəlir xəyal evinə,
Mənə qurur verir bu ad bu həyat,
Özümü Təbrizli kimi görəndə.
Kitabxanasında «Tərbiyət»in mən,
Görürəm oturub «Əmir Şəqaqi».
Onla oxuyarkən «Gülşən-i raz»i,
Ötürəm keçirəm bütün afaqı.
Mənə oxutduran «İqd-ülfərid»i
Burada öyrədən «Burhani» hanı?
Mə´nası Təbrizin «Meşkat»dir mənə,
Oxuyub sevdiyim «Me´racnamə»dir.
Gözlərim önündə o mərd kamil,
«Ağa Mirza Ümran», «Şərh-i Lüm´ə»si,
«Məntiq-i Kubra»sı, birdə «Əvamil».
Birdə üzdən iraq, elini danan,
Çörək-çıraq üçün bəzi aldadan,
Alim nümalara necə deyim mən:
Məəllim!
Bilirəm,
İzin verməzsən,
Sən, ana Təbriz!
Təbriz danişgahı hələdə sənin,
Xor baxır dilinə, olmaz ana can!
«Füzuli»siz, «Nasimi»siz yaşamaz,
«Möcüz»süz olanmaz ki Azərbaycan.
Hanı «Nəbati»nin «Raci»nin adı,
«Yusuf xas hacib»in ulu fəryadı?
Başım qala düşdü danişgahında,
Kaşkı getməz idim heçdə ora mən,
Tevrizə etdi elmin adiylə,
Bir sıra yalanı, fırıldaqları.
Dərdimi aparım burdan hara mən?
Sənlə danışmaq çin sözüm çoxdur çox,
Şikayətim var bə´zi məəllimlərdən,
Taleimdən əsla küskün deyiləm,
Sənə dönəcəyəm bilirəm vətən!
Özümü Təbrizli hiss eyləyəndə,
Mənə qurur verir bu ad, bu həyat...
Sən Zəngansan
Elimin başın uca tutan,
Qərinələr qəmin ürəyinə salıb utan,
Cəbhə yaran şəhidlərin şəhərisən,
Ön xət qıran şəhidlərin şəhərisən.
Sən Zəngansan qəlbimə can,
Başı uca Azərbaycan diyarısan.
Şəhidərinin qarşısında,
Utanıram mən.
Utanacaq övladım da,
Nəvələrim də.
Gələcək nəsillər də,
Aylar da,
İllər də...
Qəlb Yarası
Təbrizin Ərkinin ayağı altında,
Ərdəbildən gələn gözəl bir cavan,
sərildi yerə.
iki ağ göyərçin,
Başı üstündə,
Qopdu Ərkin sökük-tökük böyrünə.
Biri dedi:
- Bacı!
Başqası söylədi:
- Bacı! can bacı!
Söylə sözün bacı, başımın tacı!
- Bilirsən Ərkimin, qoca Ərkimin,
Ayağı altında yıxılan kimdir?
Topraqlar üzərə sərilən cavan,
Bu iyid oğlan?
- Yox bunu bilmirəm!
Kimdir, sən söylə!
Ərdəbildən gəlmiş aşiq iyiddir.
Yaralanmış qəlbi, məcruh sinəsi,
Kəsilmiş nəfəsi, batmışdır səsi!
Dərmanı tapılmır, dərmansız qalmış!
- Qanadımdan indi bir pər salaram,
Kaşkı oğlan onu götürə bilsin,
İşıqlı dünyaya üzünü tutsun,
Nəfəsin günəşə yetirə blsin,
Sinəsinin qanın pərimlə silsin...
Gözü Yaşlı Lövhə
Ana!
Geydin kəfən oğlunla birlikdə,
Gedib səngərdə yatdın qış günündə şanlı Təbrizdə.
Dedin:
«– Getsin bütün şahlar,
Ədalət bayrağı göylərdə yüksəlsin.
İmam gəlsin!
İmam gəlsin!»
Düşəndə yerlərə şimşad qəddi oğluvun, birdən
Dedin:
«- Cəllad vur mən də ölüm görsün vətən!»
Vurdu, səni cəllad qarşından.
Yıxıldın oğluvun yanında can verdin.
O dəmdə Ərdəbildə
Adaş oğlunla bir əsgər
Vurub saldı yerə fərmandehi,
Cəlladı bir anda
Özün də sonra öldürdü.
Səni öydü
Sənə fəxr eylədi
«Şəhr-i müqəddəs»də yatan əsgər.
Mənim göz yaşlarım durmur
Ana!
Ey «Burla Xatun» yadigarı!
Ey «Həcər» nəsli!
Yenə qarşında
Bir oğlun
Durub, amma utanır çox
Hanı şair
Hanı rəssam
Hanı xanəndələr gəlsin
Sənin şə´nində qalxıb göz yaşıyla lövhələr versin?
Əlin at rişəvə
Sən Azərbaycansan düşmənə bir parça odsan
Mənim qəlbimdə vulkansan
Əlimdə məş′əlim, nurum
Adın mə′na verir milyonlar insana.
Şəfəqlər, Kəsrəvilər, Rə′dilər, Yahya Zükalar
Sümsünən Karənglər varsa,
Sənin milyonlar uğrunda əziz canın qoyan vardır,
Uca dağlarda aslan tək
Xəbis gözlər oyan vardır.
Sayında addım-addım izzi-fərrin saxlayan vardır,
Sayan vardır.
Sözüm qurtarmamış hala
Babam sultan Səfiəddin
Yatıbdır Ərdəbildə gözləyir oğlu qiyam etsin,
Sənin uğrunda can versin,
Suvarsın rişəvi qanilə
Qan versin.
Sənə kökdür təməldir Ərdəbil, Təbriz!
Sən Azərbaycansan, Düşmənə bir parça odsan!
Əlin at rişəvə
At Ərdəbilə
Şah Xətayının qılıncın al ələ
Doğragilən sən naxələf evladıvı Təbriz!
Dönük çıxdı sənin əhfadıva
Kətdi dedi, məşdi dedi,
Göydən durub baxdı bizə.
Allaha da üsyan edib, din gətdi
Qol çəkdi bütün alçaqlığa, Təbriz!
Dilin dandı, elin dandı,
Özün həmdə peyəmbər sandı ol azğın!
İraq olsun qızıl başlar gözündən.
Sil
Üzündən ləkkəni Təbriz!
Sən Azərbaycansan, bir muqəddəs məqbərən vardır –
Muqəddəs şəhrimizdə, Ərdəbildə,
Babam Sultan Səfiəddin yatıbdır!
Gözləyir oğlu qiyam etsin...
Xəyal Pilov
Könlümün macərası
Bir Qaşqayı insanının öz keçmişidir:
Dodaqları tikilmiş,
Çiçəkləri solub tökülmüş,
Başı əkilmiş,
Dara çəkilmiş,
İyid el oğullarının macərasıdır.
Mən nədən qorxacağam?
Məni minlər dəfə güllələdi düşmən.
Qanım axdı yerə,
Yerdə qaynadı.
Diləyimi topraqlara tapşırdı vətən.
Toprağın rəngi,
Aşura zöhri kimi,
Qip qırmızı oldu.
Mənim qanım coşanda
Sel olub aşıb daşdı,
Dağlar bir-birə yanaşdı,
Dəmirlər qaynaşdı,
Yerə lə´nət yağdırdı.
Mən Aşura oğluyam!
Əli Əsğər qanı damla-damla dilimə axdı.
Dolu buludlarda,
- Heyranlıqla -
Göylərdən çağlayan elimə baxdı,
Ağlayan elimə baxdı.
Dünyanın ən məkkar tülküsü
- İngəlizləri -
Qavdım yurdumdan...
Qanım şəmşirə qələbə çalanda,
Düşmənin caynağından -
Toprağımı alanda,
Yad edirdim o günləri:
Altmış min qaşqayı atlısını,
Sovlət-ol-dovləni...
Mən boğdum vətənə girən düşməni,
Qurtardım itlərdən gözəl vətəni.
Sən nəyən ki boğa bilməyəm səni?
Gəmimin içində gəmiçiyəm mən
Yoxsa gözlərimi çıxardıran sən?
Yeyə bilməyəcəyən!
Bu,
Xəyal pilovdur!
Mənim islam dinim
Qaşqayı vardır,
Madam ki Türkcəsi vardır.
Türkcəsi yaşar,
Qaşqayı yaşayana kimi.
Türkcə elindir
El də Türkcənin.
Biri-birindən ayrılmaz gül-bülbül kimi,
Buda bir dildir minlər dil kimi.
Elə yaşamaq haqqı vermiş,
El də onu yaşatmış.
Qaşqayı ilə birlikdə dili var,
Dili ilə birlikdə bir vətəni var,
İran adlı.
Buda bir vətəndir minlər vətən kimi.
Elsiz vətən
Vətənsiz də el
Mə´nasız olar.
Çünkü vətən
Elə yaşamaq haqqı vermiş,
El də onu yaşatmış.
El ilə birlikdə Türkcəsi var,
Türkcə ilə birlikdə bir vətən var.
Vətən ilə birlikdə bir ulus var,
Uzun uzadı bir ulus.
Dünyanın harasından başlar harasına qədər,
Altaylardan qıbçaqlara qədər
Bir ulus ki,
Elə yaşamaq haqqı vermiş,
El də onu yaşatmış.
El ilə birlikdə bir ulus var,
Ulus ilə birlikdə bir də dini var
Bir milyard insanın könülünü alan din,
Elin, Türkcənin, vətənin, ulusun dini.
Elə yaşamaq haqqı verən
Dilimi, elimi, vətənimi, ulusumu, sevməyi öyrədan din
Kötüyümü, kökümü, rişəmi sevdirən din.
Mədinədən, Məkkədən, Kərbəladan gələn din.
Bu mənim kökümdür, kötüyümdür.
Dilimdir, vətənimdir.
Elimdir, ulusumdur.
Keçmişimdən gələn səsdir
Gələcəyimə verdiyim nəfəsdir.
Səssiz, nəfəssiz olmamış dinim,
Mənim İslam dinim
بسم الله الرحمن الرحیم