کتابهایی که درباره دکتر حسین محمدزاده صدیق نوشته شده است
1. ائل قایغیسی
چهرهگشا؛ امیر. ائل قایغیسی؛ چاپ اول؛ تهران: مؤلف، 1383؛ تک جلدی؛ 105 ص.؛ رقعی.
کتاب در انتها شامل کتابنامه است.
کتاب حاضر که زندگینامه و آثار استاد را به زبان ترکی و فارسی شامل میشود، مشتمل بر 4 فصل است:
فصل اول: نگاه کلی به زندگی استاد از سال 1324 تا به امروز دارد.
فصل دوم: آراء و افکار دکتر صدیق در مورد حوادث مختلف کشور مخصوصاً نظرات ایشان در زمینهی مسائل فرهنگی و اجتماعی آذربایجان آورده شده است.
فصل سوم: اختصاص به مقالات علمی در ارزیابی آثار ایشان دارد.
فصل چهارم: اشعاری از دفتر شعر ایشان آورده شده است.
2. ادراکات
شکرخدایی، سید احسان (گردآورنده و مؤلف.) ادراکات: از تقریرات پیر رها؛ [بیچا]؛ تهران: گردآورنده، 1384؛ تک جلدی؛ 128 ص.: عکس؛ رقعی.
مجموعهی حاضر شامل هفتاد و سه قسمت از سخنان قصار استاد در موضوعات مختلف عرفانی، سیر و سلوک، آداب طریقت و ... میباشد که توسط یکی از شاگردان طریقتجوی ایشان گردآوری شده است.
3. اندر یافت تو: سخنان پیر سلطان رها
سلطان رها (حسین محمدزاده صدیق.) اندر یافت تو: سخنان پیر سلطان رها؛ اقتباس و برداشت از سید احسان شکرخدایی؛ چاپ اول؛ تهران: دانشگاهیان، 1384؛ تک جلدی؛ 112 ص.؛ رقعی.
کتاب حاضر سخنان استاد با مضامین عرفان، خودشناسی و آداب طریقت به زبان فارسی است که توسط یکی از شاگردان ایشان اقتباس و گردآوری شده است.
4. ائلیمیزین آجیان یاراسی
کریمی، محمدرضا. ائلیمیزین آجیان یاراسی (شرح زندگی و آثار دکتر حسین محمدزاده صدیق)؛ چاپ اول؛ تهران: حسین محمدزاده صدیق، 1380؛ تک جلدی؛ 88 ص.: عکس؛ رقعی.
عنوان موجود در صفحهی آخر کتاب:
ELİMİZİN ACIYAN YARASI (Dr. Hüseyin Düzgün yaşayışı və yaradıcılğı)
کتاب حاضر زندگانی و افکار و آثار استاد را به زبان ترکی شرح میدهد.
5. بیر بؤلوک دورنا
محمدزاده صدیق، حسین (حسین دؤزگون.) بیر بؤلوک دورنا؛ مقدمه و حاشیه: صدیار وظیفه (ائل اوغلو)؛ چاپ اوّل؛ تهران: زوفا، 1381؛ تک جلدی؛ 75 ص.؛ رقعی.
عنوان صفحهی آخر کتاب:
BİR BÖLÜK DURNA
کتاب حاضر مجموعه اشعار ایشان در موضوعات مختلف است که به زبان ترکی سروده شده است. و توسط آقای صدیار وظیفه (ائل اوغلو) از مجموعههای شعری استاد گردآوری و در دو بخش تنظیم شده است:
بخش اول: یئنی شعرلر (شعرهای نو.)
بخش دوم: غزللر (غزلیات.)
6. چند گفتار پیرامون پنج نمایشنامهی میرزا آقا تبریزی
سالک، حمید (گردآورنده.) چند گفتار پیرامون پنج نمایشنامهی میرزا آقا تبریزی؛ چاپ اول؛ تبریز: نوبل، 2537 (1357)؛ تک جلدی؛ 74 ص.؛ رقعی.
مجموعهی حاضر به جهت انتشار «پنج نمایشنامهی فارسی نخستین فارسی» از میرزا آقا تبریزی – نمایشنامهنویس آذربایجانی الأصل – که به همت استاد برای اولین بار به طور کامل و تحقیقی در ایران منتشر گردید، تنظیم و تدوین شده است. و مشتمل بر پنج گفتار پیرامون نمایشنامههای میرزا آقا است.
7. دکتر صدیق و هویت آذربایجان
نیایش، امید. دکتر صدیق و هویت آذربایجان (شرح احوال و آثار استاد دکتر حسین محمدزاده صدیق)؛ چاپ اول؛ تهران: زوفا، 1381؛ تک جلدی؛ 95 ص.؛ رقعی.
کتاب در انتها شامل کتابنامه است.
نویسنده ابتداء سخن را با مروری بر پیشینهی زبان و ادبیات ترکی و ادبیات معاصر آذربایجان آغاز میکند. آنگاه زندگانی و آثار و افکار استاد را موضوع بحث و گفتوگو قرار داده و پس از شرح احوال و آثارش، از نقش وی در جنبش فرهنگی آذربایجان در روزگار ما سخن میگوید.
8. دیوان رها
شکرخدایی، سید احسان. دیوان رها؛ چاپ اول؛ تهران: تکدرخت، 1387؛ تک جلدی؛ 161 ص.؛ رقعی.
کتاب حاضر مجموعه غزلیات سید احسان شکرخدایی – از شاگردان طریقتْ پیشهی استاد – با مضامین عرفانی و به زبان فارسی است که مخاطب در همهی آنها استاد است. این مجموعه شامل 151 غزل به همراه یک مستزاد است.
9. روزها با استاد
شکرخدایی، سید احسان (گردآورنده.) روزها با استاد؛ چاپ اول؛ تبریز، 1387؛ تک جلدی؛ 112 ص.؛ جیبی.
کتاب حاضر مجموعه سخنان قصار و جملات معنوی استاد را شامل میشود که دربرگیرندهی موضوعاتی چون خودشناسی و نشان دادن راه و رسم زندگی و ... میباشد.
10. زندگی و بعضی از آثار دکتر محمدزاده صدیق
دمیر، آیدین. زندگی و بعضی از آثار دکتر محمدزاده صدیق؛ استاد راهنما: دوچنت دکتر بیلگهخان آ. گؤک داغ؛ 2002؛ مقطع کارشناسی رشتهی زبان و ادبیات ترکی دانشکدهی ادبیات دانشگاه قرق قلعه (ترکیه)؛ 229ص.: کتابنامه.
DEMİR, AYDIN. DOCTOR MUHAMMAD SIDDIK’IN HAYATI və BAZI ESERLERİ;KIRIKKALE:2002.
مجموعهی حاضر که پایاننامهی مقطع کارشناسی است، با هدف شناساندن دکتر صدیق و خدمات فرهنگی ایشان به ادبیات ترکی، در سه بخش تدوین شده است که عبارتند از:
الف.- شرح زندگانی استاد.
ب.- برگردان کتاب «ایلیمیزین آجیان یاراسی» نوشتهی دکتر محمدرضا کریمی پیرامون زندگانی، افکار و آثار استاد.
ج.- ذکر نمونههایی از اشعار استاد از دو کتاب «زنگان لوحهلری» و «شیخ محمد خیابانی حماسهسی.»
لازم به ذکر است که زبان این پایاننامه ترکی استانبولی بوده و تماماً به لاتین نگارش یافته است.
11. سؤز سوراغیندا
ایمانی، بهروز. سؤز سواغیندا (به دنبال سخن): نگاهی به سرودههای دکتر حسین دؤزگون)؛ چاپ اول؛ تهران: مؤلف، 1379؛ تک جلدی؛ 102 ص.: عکس؛ رقعی.
در این کتاب، مؤلف پس از ارائهی مقالهای تحلیلی دربارهی کیفیت نقد شعر و تاریخ نقد شعر آذربایجان، هفت مجموعه شعر استاد را که عبارتند از: «کیچیک شعرلر، یورد غزللری، اوچغون داخما، باکی لوحهلری، قاشقایی لوحهلری، زنگان لوحهلری و آناما هدیه» مورد نقد و بررسی قرار میدهد. کتاب حاضر به زبان ترکی تألیف شده است.
12. عمادالدین نسیمی و نهضت حروفیه
خمارلو، تقی (تدوین.) عمادالدین نسیمی و نهضت حروفیه؛ چاپ اول؛ تبریز: تلاش، 2537 (1357)؛ تک جلدی؛ 44ص.؛ رقعی.
عنوان روی جلد: عمادالدین نسیمی و نهضت حروفیه: سه گفتار پیرامون عمادالدین نسیمی، شاعر انسانگرای آذری و جنبش مترقّی مردم آذریجان تحت عنوان حروفیه.
در این مجموعه که مشتمل بر سه مقاله است، گردآورنده بخشی از مقدمهی استاد بر کتاب «درام نسیمی» نوشتهی فریدون آشوروف را تحت عنوان «خلاقیت نسیمی» ذکر میکند.
13. فرجام طرح بنیاد آذربایجانشناسی
حیدری، لیلا؛ فرجام طرح بنیاد آذربایجانشناسی؛ چاپ اول؛ تهران: مؤلف، 1381؛ تک جلدی؛ 87 ص.: نمونه، عکس؛ رقعی.
کتاب حاضر که به زبان ترکی و فارسی است، ابتدا نگاهی کوتاه به زندگانی استاد دارد. سپس با حفظ بیطرفی، از طرح پیشنهادی ایشان تحت عنوان «بنیاد آذربایجانی»، مکاتبات وی با ارگانهای ذیربط در این رابطه، مخالفتها و بیاعتناییها، حمایتها و اتمام حجت ایشان با مسؤولان فرهنگی شهر تبریز در ضمن نامهای سرگشاده سخن میگوید و قضاوت را به دست خوانندگان میسپارد. به انتهای کتاب، پیشنویس اساسنامهی پیشنهادی کتابخانهی وقفی دکتر صدیق و تصویر تعدادی از مکاتبات مهم ضمیمه شده است.
14. قارامجموعه
صفیالدین اردبیلی، اسحاق بن جبرئیل. قارامجموعه؛ تدوین: حسین محمدزاده صدیق؛ به اهتمام دکتر اسلام غریبلی؛ چاپ اول؛ باکو: نشر جاویدان،2004؛ تک جلدی؛ 139ص.؛ رقعی.
ŞEYX SƏFİƏDDİN ƏRDƏBİLİ. QARA MƏCMUƏ(Şeyx Səfiəddin Ərdəbilinin şe'rləri, sözləri, izah və şərhlərin müəllifi); Doctor Hüseyn Məhəmməszadə Sədiqin hazırlayıb nəşr etdirdiyi mətn əsəsında (Tehran – 2001- ci il) transliterasiya edib çapa hazırlayan, ön söz, izah və şərhlərin müəllifi; f. e. n. Dosent İSLAM QƏRİBIİ; Redaktoru, farsça mətn və beytlərin tərcüməçisi: f. e. n. MƏSİAĞA MƏHƏMMƏDİ; Rə'yçilər: t. e. d.I prof. ŞÖVKƏT TAĞIYEVA, f. e. n.:İMAMVERDİ HƏMİDOV;BAKI:CAVIDAN,2004;139 P.
كتاب حاضر كه توسط استاد در سال 1380 در ايران به چاپ رسيده بود، با مقدمهي دوچنت دكتر اسلام غريبلي و حروفنگاري جديد لاتين به همراه شرح لغات در سال 2004 م. در باكو چاپ شده است. گفتني است كه ابيات و عبارات فارسي را در اين چاپ «مسيح آقامحمدي» به تركي ترجمه كرده است.
15. قارامجموعه از منظر واژهشناسی
نائبی، محمدصادق. قارامجموعه از منظر واژهشناسی؛ چاپ اول؛ تهران: مؤلف، 1380؛ تک جلدی؛ 71 ص.؛ رقعی.
مؤلف که در مسیر قارامجموعهپژوهی دنبالهرو کارهای علمی – پژوهشی استاد است این اثر را به جهت ارج نهادن به مقام علمی استاد به ایشان تقدیم کرده است.
16. کوه در کولهپشتی
حیدری، یعقوب. کوه در کولهپشتی؛ چاپ اول؛ تهران: تکدرخت، 1387؛ تک جلدی؛ 47 ص.: عکس؛ رقعی.
کتاب حاضر که در قالب داستان و با هدف شناساندن استاد و خدمات فرهنگی ایشان برای نوجوانان نگارش یافته است، به زبان فارسی است. نویسنده، استاد را که قهرمان داستان اوست با لفظ «پیرمرد» خطاب میکند. و در انتها او را به طور کامل معرفی کرده و سالشمار زندگی او را میآورد.
17. گوللر آچاجاق
محمدزاده صدیق، حسین (حسین دؤزگون.) گوللر آچاجاق؛ مقدمه و حواشی از رضا همراز؛ چاپ اول؛ تبریز: حسین محمدزاده صدیق، 1380؛ تک جلدی؛ 126 ص.؛ رقعی.
کتاب حاضر برگزیدهای از مجموعههای شعری استاد است که به زبان ترکی سروده شده است و توسط آقای رضا همراز گردآوری و به چاپ رسیده است. این مجموعهها عبارتند از:
1. کیچیک شعرلر، 2. آناما هدیه، 3. قاشقایی لؤوحهلری، 4. یورد غزللری، 5. شیخ محمد خیابانی حماسهسی، 6. باکی لؤوحهلری، 7. صمد بهرنگی منظومهسی، 8. اوچغون داخما.
از آنجا که در این کتابشناسی به همهی این مجموعههای شعری که هریک به صورت مستقل به چاپ رسیدهاند، به صورت جداگانه پرداخته شده است لذا از ارائهی توضیحات بیشتر دربارهی آنها خودداری میکنیم.
18. لبهای یخبسته
رضیان، خاطره [تألیف و گردآوری.] لبهای یخبسته؛ چاپ اول؛ تهران: ائلشن، 1382؛ تک جلدی؛ 115 ص.؛ رقعی.
در بخش اول مجموعهی حاضر پنج مقاله از استاد در زمینهی بزرگداشت مقام شعری استاد شهریار و تحلیل اشعار او گنجانیده شده است. همچنین گردآورنده در مقدمهی کتاب، مختصری پیرامون شهریارپژوهی استاد سخن میگوید.
19. مجموعه – 1.
جمعیت نویسندگان آذربایجان (به اهتمام.) مجموعه – 1؛ [بیچا.]؛ تهران: شبتاب، 1357؛ تک جلدی؛ 132 ص.؛ رقعی.
کتاب حاضر برگزیدهای از مجموعه اشعار ترکی پنج شاعر پیشتاز آذربایجان (چای اوغلو، حسین دؤزگون، حبیب ساهر، عمران صلاحی و قافلانتی) در حوزهی ادبیات مقاومت است. و بیانگر این مطلب است که تمام تلاشهای رژیم پهلوی برای نابودی زبان ترکی نه تنها بیفایده است، بلکه این زبان را هدفمند و جهتدار کرده است. در این کتاب، شعر معروفِ صمد وورغون تحت عنوان «یاندیریلان» به جای مقدمه قرار گرفته است.
20. مصاحبههای علمی پدرم
محمدزاده صدیق، حسین. مصاحبههای علمی پدرم؛ به کوشش ائلدار محمدزاده صدیق؛ چاپ اول؛ تهران: مؤلف، 1381؛ تک جلدی؛ 136 ص.: عکس؛ رقعی.
عنوان صفحهی آخر کتاب به انگلیسی:
My Father’s Scientific Interview
کتاب حاضر شامل بیست و دو مصاحبه از مجموعه مصاحبههای علمی استاد به زبانهای فارسی و ترکی است که محورهای اصلی مصاحبههایش، پس از ذکر مختصری از زندگانی و افکار وی توسط گردآورنده به زبان فارسی آورده شده است. گردآورنده در انتها، منابع مصاحبهها، یادداشتهای مصاحبهگران، سالشمار زندگی استاد و منابع تحقیق آن را ذکر کرده است.
21. نجوای سکوت
شکرخدایی، سید احسان. نجوای سکوت؛ چاپ اول؛ تهران: دانشگاهیان، 1384؛ تک جلدی؛ 11 ص.؛ رقعی.
کتاب حاضر گزیدهی اشعارِ دیوان رها سرودهی سید احسان شکرخدایی – از شاگردان طریقتْ پیشهی استاد – است که مضامین عرفانی دارد. مخاطبِ شاعر در همهی این سرودهها استاد بوده که الهام بخش وی در سرودن این اشعار بوده است