کلمه شناسی در ترکی باستان
دکتر ح. م. صدیق
سنگيادهاي جاي گفتگو نشان ميدهد كه تركي باستان، در آن عصر به لحاظ سنّت كتابت و نگارش، به مرحلهي والائي رسيده بود و پيشينهی پر بار ادبي داشته است.
پيدائي فرم ادبي زبان تركي، بحثي دراز آهنگ در دانش ترك شناسي است. دشمنان سياه روي ما، ادعا ميكنند كه زبان تركي فرم ادبي ندارد و مخلوطي از واژههاي مغولي و فارسي و عربي و غيره است [1]. اما تركي پژوهان نشانههاي شيوهی مكتوب و مدروس و ادبي زبان تركي را در قرنها پيش از ميلاد مسيح پي جويي ميكنند. حماسههاي زيبا و دلنشين «گول تيگين»، «آلپ ارتونقا»، «گيلگه ميش»، «دده قورقود»، و دهها سنگ نبشته و كتيبهی بازمانده از اعماق قرون و اعصار، حكايت از فرم ادبي بهنجار و بساماني از زبان تركي باستان دارد. شيوهی به كار رفته در سه سنگياد مورد بحث كتاب حاضر نيز نشانگر تكامل شيوهی مكتوب تركي باستان در قرون اوليهی ميلادي است.
كلمات در اين سنگيادها، صورت مكتوب دارند كه بررسي آن، موضوع بخش «كلمه شناسي» يا «ساختار شناسي»[2] است.
بسم الله الرحمن الرحیم